Til kvótastýrðs sjávarútvegs I

Í síðustu færslu var farið yfir þá embættissögu og stjórnsýslulegu ákvarðanir sem liggja núverandi stöðu í  landbúnaðarmálum til grundvallar. Hér er meiningin að fara svipaða leið hvað varðar sjávarútveginn með þeirri undantekningu þó að umfjölluninni um sjávarútvegsmálin verður skipti í tvennt. Hér verður því farið yfir embættissöguna en í næstu færslu verður farið yfir þær ákvarðanir sem liggja núverandi stöðu í málefnum sjávarútvegsins til grundvallar.

Færslurnar þrjár eru undanfarar að framhaldi á þeim samanburði sem þetta blogg hefur verið lagt undir síðastliðnar vikur þar sem menntun, reynsla og þekking ráðherranna í núverandi og síðustu ríkisstjórn hafa verið bornar saman. Þessi og síðasta færsla eru sem sagt undanfarar að sjöundu færslunni í því verkefni sem snýr að Landbúnaðar- og sjávarútvegsráðuneytinu.

Það var Steingrímur J. Sigfússon sem gegndi þessu embætti undir lok síðasta kjörtímabils en Sigurður Ingi Jóhannsson gegnir því nú. Eins og kom fram í síðustu færslu hefur Steingrímur samtals verðið æðstráðandi í Landbúnaðarráðinu í u.þ.b. sex ár.

Embættissaga sjávarútvegsmála

Það var sagt frá því í síðustu færslu að Sigurður Jónsson, gjarnan kenndur við bæinn Ystafell í Köldukinn, er elsti atvinnumálaráðherrann í ríkisstjórnarsögu Íslands. Atvinnumálaráðherra var eitt þeirra þriggja ráðherraembætta sem skipað var til í fyrstu íslensku ríkisstjórninni og hélst sú hefð þar til heitið var lagt niður árið 1949. Þá höfðu viðskipta-, iðnaðar-, landbúnaðar- og sjávarútvegsmálin fest sig í sessi sem málaflokkar sem komu fram í embættisheitum þeirra ráðherra sem fóru með viðkomandi málefni. 

Magnús Guðmundsson, sem hefur komið áður við sögu, var fyrsti ráðherrann til að fara með sjávarútvegsmálin. Þetta var í sjöundu ríkisstjórninni sem var mynduð hér á landi. Hún var sett saman árið 1932 af Ásgeiri Ásgeirssyni (síðar forseta). Ásgeir skipaði Magnús dómsmálaráðherra í þessari fyrstu og einu ríkisstjórn sem hann fór fyrir en Magnús fór einnig með sjávarútvegs-, iðnaðar-, samgöngu- og félagsmálin.

Magnús fékk lausn frá embætti 11. nóvember 1932.  Ólafur Thors tók við embættinu til 23. desember 1932 en þá tók Magnús við að nýju (sjá um ástæður þessa hér). Það vekur líka athygli að ráðuneyti Ásgeirs fékk lausn 16. nóvember 1933 en gegndi þó störfum til 28. júlí 1934.

Ferilskrá Magnúsar er sannarlega athyglisverð miðað við tímann og tækifærin sem sögulegar heimildir benda til að hafi verið hér í upphafi fjórða áratugarins.  Áður en Skagfirðingar kusu hann inn á þing hafði hann verið aðstoðarmaður í atvinnu- og samgönguráðuneytinu í fimm ár. Af þessum tíma var hann reyndar þrjá mánuði í dóms- og kirkjumálaráðuneytinu. Tveimur árum eftir að hann var kosinn inn á þing, þar sem hann sat í 21 ár eða frá 38 ára aldri til dauðadags, var hann skipaður skrifstofustjóri Fjármálaráðuneytisins.

Annað sem vekur athygli í ferilskrá Magnúsar er að hann var sýslumaður Skagfirðinga á árunum 1912-1918 en hann var kosinn inn á þing árið 1916. Á meðan hann starfaði sem aðstoðarmaður á ráðuneytisskrifstofunum í Stjórnarráðinu var hann jafnframt fulltrúi Eggerts Claessens, yfirréttarmálaflutningsmanns  og málaflutningsmaður Landsbankans. Árið 1912 var hann skipaður til að „takast á hendur rannsókn á gjaldkeramáli Landsbankans“ (sjá hér og nánar um gjaldkeramálið hér).

Jóhann Þ. Jósefsson var sá fyrsti sem var skipaður sjávarútvegsráðherra en hann gegndi því embætti ekki nema í rúma þrjá mánuði. Á sama tíma var hann líka æðstráðandi í Iðnaðarráðuneytinu auk þess að fara með bæði heilbrigðis- og flugmál. Þetta var á tíma þriðja ráðuneytis Ólafs Thors sem var starfandi frá því í desember 1949 fram í miðjan mars árið eftir. Kjörtímabilið á undan (1947-1949) var Jóhann fjármála- og atvinnumálaráðherra (sjá hér)

Ekki er getið um neina skólagöngu í ferilskrá Jóhanns sem er að finna inni á alþingisvefnum. Aftur á móti kemur það fram annars staðar að hann hafi aflað „sér [...] góðrar menntunar að mestu án skólagöngu.“ (sjá hér) Af ferilskrá hans má ráða að hann var umsvifamikill bæði í nærsamfélaginu í Vestmannaeyjum og á vettvangi félagssamtaka útvegsmanna en auk þess var hann í ýmsum opinberum samskiptum við erlenda pólitíkusa og viðskiptaaðila; einkum þýska (sjá nánar hér).

Jóhann rak verslun og útgerð í Vestmannaeyjum í nær hálfa öld í félagi við annan alþingismann. Þetta var á árunum 1909 til 1955. „Höfðu þeir umsvifamikinn atvinnurekstur bæði í verslun og útgerð.“ (sjá hér) Árið 1918 var Jóhann kjörinn í fyrstu bæjarstjórn Vestmannaeyja þar sem hann sat í tuttugu ár eða fram til ársins 1938. Hann var kjörinn inn á þing árið 1923 og var alþingismaður til ársins 1959 eða alls í 36 ár.

Í upphafi fjórða áratugarins var Jóhann í milliþinganefnd í sjávarútvegsmálum og á sama tíma gerðist  hann afar atkvæðamikill innan ýmissa félagssamtaka á sviði útgerðarmála. Þar má nefna að hann var í stjórn Sölusambands íslenskra fiskframleiðenda frá stofnun þess árið 1932. Útgerðarmenn kusu hann í síldarútvegsnefnd árið 1938. Við stofnun Samlags skreiðarframleiðenda árið 1953 var Jóhann svo skipaður framkvæmdastjóri þess. Því embætti gegndi hann næstu sjö árin eða til ársins 1960. Þess má svo geta að nánast allan fjórða áratuginn var Jóhann fulltrúi ríkisstjórnarinnar við verslunarsamninga í Þýskalandi (sjá nánar hér).

Eins og áður hefur komið fram staldraði Jóhann Þ. Jósefsson stutt við í sæti sjávarútvegsráðherra en engu að síður hefur hann lagt grunn að umgjörð sjávarútvegsins í öðrum embættisbundnum verkefnum. Þó er líklegt að hann sé flestum gleymdur í dag svo og margir þeirra sem gegndu embætti sjávarútvegsráðherra á síðustu öld. Þó verður það að teljast líklegra að einhverjir þeirra sem gegndu embættinu í meira en eitt kjörtímabil séu þeim sem hafa fylgst með innlendum sjávarútvegsmálum enn í fersku minni.

Ólafur Thors er væntanlega öllum sem hafa sett sig eitthvað inn í íslenska pólitík þokkalega kunnugur þó þeir séu líklega færri sem hafa sett það á sig að hann sat í sex ár yfir sjávarútvegsráðuneytinu. Fyrst var það á árunum 1950 til 1953 en þá var Steingrímur Steinþórsson forsætisráðherra. Á þessum tíma fór Ólafur líka með iðnaðarráðuneytið. Næsta kjörtímabil á eftir var Ólafur forsætisráðherra í þriðja skipti og fór þá líka yfir Sjávarútvegsráðuneytinu.

Þess má geta að enginn nema Hermann Jónasson hefur verið forsætisráðherra jafnoft og Ólafur Thors. Alls fimm sinnum báðir. Í þessu samhengi er forvitnilegt að staldra ögn við og bera þá tvo lítillega saman. Hermann Jónasson var fæddur 1896 í Skagafirði. Ólafur í Borgarnesi árið 1892.

Ólafur varð stúdent frá Menntaskólanum í Reykjavík árið 1912. Í framhaldinu las hann lög við Hafnarháskóla og Háskóla Íslands en lauk aldrei náminu. Hermann varð stúdent frá sama skóla og Ólafur árið 1920. Fjórum árum síðar tók hann lögfræðipróf frá Háskóla Íslands. Hann varð hæstaréttarlögmaður árið 1945.

Hermann var 37 ára þegar hann var fyrst kosinn inn á þing fyrir Framsóknarflokkinn þar sem hann átti sæti í 33 ár. Það sem vekur ekki sísta athygli í sambandi við feril Hermanns er að hann varð forsætisráðherra sama ár og hann var kjörinn inn á þing í fyrsta skipti árið 1934. Þessu embætti gegndi hann alls fimm sinnum eða í átta ár. Samhliða forsætisráðherraembættinu fór hann allan tímann með dóms- og kirkjumálaráðuneytið ásamt fleiri málefnum. Oftast landbúnaðarmálunum. Alls gegndi Hermann fjórum ráðherraembættum og fór með 9 ólíka málaflokka fyrir utan málefni forsætisráðherra (sjá nánar hér).

Ólafur var 33ja ára þegar hann var kosinn inn á þing í fyrsta skipti fyrir Íhaldsflokkinn (síðar Sjálfstæðisflokkinn) árið 1926. Ólafur hafði því setið inni á þingi í 8 ár þegar Hermann kom þar fyrst. Fyrsta ráðherraembættið sem Ólafur gegndi var afleysing í Dómsmálaráðuneytinu á meðan flokksbróðir hans, Magnús Guðmundsson, stóð í málaferlum þar sem Hermann Jónasson kom nokkuð við sögu (sjá hér). Magnús var fjarrverandi í hálft ár eða þar til hann var sýknaður. Þá sneri hann aftur og tók við embætti dómsmálaráðherra að nýju (sjá nánar hér ofar þar sem fjallað er um þetta atriði).

Í þriðja ráðuneyti Hermanns Jónassonar (1939-1941) var Ólafur Thors skipaður atvinnu- og samgönguráðherra og aftur í því fjórða (1941-1942). Á þeim tíma tók hann líka við Utanríkisráðuneytinu þegar hálft ár var eftir af kjörtímabilinu. Ólíkt Hermanni hafði Ólafur setið á Alþingi í 16 ár þegar hann varð forsætisráðherra í fyrsta skipti árið 1942. Hann varð hins vegar forsætisráðherra jafnoft og hann eða í fimm skipti en sat alls í 10 ár sem slíkur. Að síðasta forsætisráðherratímabili hans undanskildu þá fór hann ávallt með fleiri ráðuneyti og málaflokka en forsætisráðuneytisins.

Sjávarútvegsmálin voru einn þeirra málaflokka en hann stýrði því í fyrsta skipti á árunum 1950-1953 eins og hefur komið fram hér áður. Á þeim tíma fór Hermann Jónasson með landbúnaðarmálin. Þann tíma sem Ólafur sat inni á þingi fór hann með alls fimm ráðherraembætti og níu málaflokka (sjá nánar hér).

Það er svo vel við hæfi að ljúka þessum samanburði á því að benda á að Hermann Jónasson var formaður Framsóknarflokksins í 18 ár eða á árunum 1944 til 1962. Ólafur Thors var formaður Sjálfstæðisflokksins frá 1934 til 1961 eða í 27 ár!

Líkt og flokksbróðir Ólafs Thors, Jóhann Þ. Jósefsson, hafði Ólafur verið í útgerð áður en hann var kosinn inn á þing. Hann var framkvæmdastjóri togarafélagsins Kveldúlfs hf. í Reykjavík frá árinu 1914 til ársins 1939. Lengst af var hann líka formaður Félags íslenskra botnvörpuskipaeigenda eða á árunum 1918 til ársins 1935.

Emils Jónsonar hefur verið getið áður (sjá hér) þar sem hann var fyrsti iðnaðarráðherrann (sjá hér). Emil, sem var með verkfræðipróf frá Kaupmannahöfn, var æðstráðandi í alls sex málaflokkum á þeim samtals 18 árum sem hann var ráðherra. Hann var skipaður ráðherra í fyrsta skipti árið 1944 en lét af sínu síðasta ráðherraembætti árið 1971. Í fyrsta skipti sem hann var skipaður til ráðherraembættis var hann settur yfir Samgönguráðuneytið í öðru ráðuneyti Ólafs Thors

Árið 1958 hlaut Alþýðuflokkurinn stjórnunarmyndunarumboðið. Samkvæmt þeirri hefð sem hafði orðið til við fyrri ríkisstjórnarmyndanir tók Emil Jónsson, sem var  formaður Alþýðuflokksins á árunum 1956 til 1968 (12 ár), stól forsætisráðherra (sjá hér). Og samkvæmt þeirri venju sem er útlit fyrir að hafi skapast frá tíð fyrstu ríkisstjórnanna fór hann með fleiri mál samhliða ríkisráðsforystunni. Þ.á m. sjávarútvegsmálin. Ríkisstjórn Emils sat ekki nema í eitt ár en þá tók við 12 ára stjórnartíð Sjálfstæðis- og Alþýðuflokks. Emil Jónsson var ráðherra allan þann tíma. Þar af sex ár í Sjávarútvegsráðuneytinu.

Emil á ekki síður athyglisverðan feril, bæði utan og innan þings, en margir þeirra sem hafa verið skoðaðir hér á undan. Hann sat á þingi frá árinu 1934 til ársins 1971 eða hátt á fjórða áratug. Átta árum áður en hann settist inn á þing stofnaði hann Iðnskólann í Hafnarfirði, eða árið 1926, samkvæmt ferilskrá hans hefur hann verið embættissækinn og gegnt mörgum opinberum ábyrgðarstörfum á sama tímanum. Einkum er þetta áberandi á fjórða áratugnum.

Þá hefur hann verið skólastjóri Iðnskólans í Hafnarfirði, bæjarstjóri þar frá 1930 til 1937 og alþingismaður frá 1934. Eftir að Emil lét af bæjarstjórastöðunni tók hann við stöðu vita- og hafnamálastjóra. Fyrst á árunum 1937 til 1944 og síðar frá 1949 til 1957. Það er rétt að benda á það að þó Emil hafi ekki verið í embætti bæjarstjóra í Hafnarfirði eftir 1937 þá var hann fulltrúi í bæjarstjórn þar fram til ársins 1962. Annað sem vekur athygli er að Emil hefur verið bankastjóri Landsbankans á sama tíma og hann sat inni á þingi eða frá 1957 til 1958. Hann sat síðan í bankaráði Seðlabankans 1968—1972. (sjá hér).

Það er útlit fyrir að sú þekking og reynsla sem skipun Emils í embætti sjávarútvegsráðherra hafi grundvallast á stöðu hans sem  vita- og hafnamálastjóri á árunum 1937 til 1944 og 1949 til 1957 en auk þess hafði hann setið í fiskimálanefnd á árunum 1938 til 1939. Af þessu og fleiri dæmum sem hér hafa verið talin má vera ljóst að sú hefð hefur fest snemma í sessi að skipun í embætti ráðherra byggir ekki á staðgóðri þekkingu í þeim málaflokkum sem framkvæmdavaldinu er ætlað að fara með í umboði íslenskra kjósenda.

Eggert G. Þorsteinsson var flokksbróðir Emils Jónssonar og tók við sjávarútvegsráðuneytinu af honum þegar Emil var færður yfir í annað ráðuneyti í forsætisráðherratíð Bjarna Benedikssonar eldri (sjá hér). Eggert hefur komið við þessa sögu tvisvar sinnum áður. Fyrst þar sem Heilbrigðisráðuneytið var til umfjöllunar og síðar í umfjöllun um Félagsmálaráðuneytið.

Eggert sat inni á þingi fyrir Alþýðuflokkinn í 25 ár. Af þeim tíma var hann ráðherra í 6 ár. Eins og áður kom fram var hann settur yfir Sjávarútvegsráðuneytið í stað Emils í tilefni þess að hann var færður yfir annað ráðuneyti. Þetta var árið 1965. Eggert var sjávarútvegsráðherra í sex ár en fór auk þess m.a. yfir þeim ráðuneytum sem þegar hafa verið talin á sama tíma.

Eggert á sannarlega athyglisverðan feril eins og aðrir sem hafa verið skoðaðir hér en það er ekkert á ferli hans sem rökstyður það að hann hafi haft nokkra reynslu eða þekkingu á sjávarútvegsmálum að því undanskildu að hann er skipstjórasonur sem er fæddur og væntanlega uppalinn í Keflavík. Sex árum áður en hann settist inn á þing, eða þegar hann var 28 ára gamall, hafði hann útskrifast frá Iðnskólanum í Reykjavík í múrsmíði (sjá hér).

Af þeim sem hér eru taldir átti Norðfirðingurinn og Alþýðubandalagsmaðurinn, Lúðvík Jósepsson, stystu viðdvölina í Sjávarútvegsráðuneytinu. Hann var fyrst skipaður sjávarútvegsráðherra í fimmtu og síðustu forsætisráðherratíð Hermanns Jónssonar sem stóð frá árinu 1956 til ársins 1958 (sjá hér) og síðar í fyrra ráðuneyti Ólafs Jóhannessonar (sjá hér) sem sat á árunum 1971 til 1974. Ef að líkum lætur eru þeir þó fleiri sem muna eftir Lúðvík í Sjávarútvegsráðuneytinu en þeim sem hafa verið taldir hér á undan.

Eina menntunin sem tekið er fram að Lúðvík hafi lokið er gagnfræðapróf sem hann lauk 19 ára gamall. Í framhaldinu starfaði hann sem kennari við Gagnfræðaskólann á Norðfirði í 9 ár. Hann var 29 ára gamall þegar hann var kosinn inn á þing þar sem hann sat í 37 ár. Þar af var hann sjávarútvegsráðherra í 5 ár eins og áður hefur komið fram en með því fór hann með Viðskiptaráðuneytið líka. 

Lúðvík átti það sameiginlegt með Eggert G. Þorsteinssyni að vera sjómannssonur. Hann átti það svo sameiginlegt með Jóhanni Þ. Jósefssyni og Ólafi Thors að standa í útgerð meðfram þingstörfunum. Í ferilskrá hans segir að hann hafi starfað að útgerð í Neskaupsstað á árunum 1944 til 1948 en þá orðið forstjóri Bæjarútgerðar kaupstaðarins og gegnt því embætti fram til ársins 1952 (sjá hér).

Hann á það svo sameiginlegt með Emil að meðfram þingmennskunni hefur hann haldið í stöðu sína í bæjarmálum sinnar heimabyggðar. Lúðvík var bæjarfulltrúi í Neskaupstað í 42 ár eða frá 1938 til 1970. Þar af var hann forseti bæjarstjórnar á árunum 1942 til 1943 og 1944 til 1956. Það má vekja athygli á því að þetta var eftir að hann var kosinn inn á þing. Þess má svo geta þess að Lúðvík varð ekki formaður Alþýðubandalagsins fyrr en undir lok þingferils síns eða á árunum 1977 til 1980.

Af ferilskrá Lúðvíks má ráða að hann hefur staðið opinn fyrir því sem sneri að útvegsmálum. Auk þess að standa að útgerð sjálfur á árunum 1944 til 1952 var hann í stjórn Fiskimálasjóðs á árunum 1947 til 1953 og í bankaráði Útvegsbanka Íslands frá 1957 til 1971. Hann starfaði tvisvar í milliþinganefnd Alþingis í sjávarútvegsmálum eða árin 1942 og 1956. Auk þessa má nefna að hann var kosinn í togaranefnd árið 1954 og var fulltrúi á Genfar-ráðstefnu um réttarreglur á hafinu árin: 1958, 1960 og síðan frá árinu 1975 til ársins 1982.

Halldór Ásgrímsson var kosinn inn á þing fyrir Framsóknarflokkinn árið 1974 og sat þar í 32 ár. Samkvæmt ferilskrá hans sem er að finna inni á vef Alþingis  er hann með samvinnuskólapróf frá árinu 1965. Árið 1970 hefur hann öðlast réttindi sem löggiltur endurskoðandi og í framhaldinu haldið út í framhaldsnám við verslunarháskólana í Björgvin og Kaupmannahöfn á árunum 1971 til 1973. Þess er ekki getið að hann hafi lokið námi frá hvorugum skólanum.

Halldór var 26 ára þegar hann var kosinn inn á þing í fyrsta skipti. Tíu árum síðar var hann skipaður sjávarútvegsráðherra í fyrsta ráðuneyti Steingríms Hermannsson (sjá hér). Þessu embætti gegndi hann næstu átta árin eða frá árinu 1983 til ársins 1991. Af þeim 32ur árum sem Halldór Ásgrímsson sat inni á þingi var hann ráðherra í 19 ár.

Halldór var varaformaður Framsóknarflokksins frá 1980 til 1994 en þá varð hann formaður flokksins. Þeirri stöðu gegndi hann til ársins 2006. Halldór hafði því setið í stjórn Framsóknarflokksins í ríflega aldarfjórðung þegar hann lét af formennsku flokksins. Það vekur líka athygli í ferilskrá Halldórs að hann sat í  bankaráði Seðlabanka Íslands í sex ár eða frá árinu 1976 til 1983. Þrjú síðustu árin var hann formaður þess.

Ólíkt þeim Jóhanni Þ. Jósefsyni, Ólafi Thors og Lúðvík Jósepssyni, sem hafa að öllum líkindum þótt vænlegir kostir í stöðu sjávarútvegsráðherra fyrir það að þeir stóðu í útgerð sjálfir, er útlit fyrir að Halldór Ásgrímsson hafi komist yfir þrjú útgerðarfyrirtæki vegna stöðu sinnar sem ráðherra. Þetta varð reyndar ekki opinbert fyrr en síðar (sjá t.d. hér) en sameining þeirra útgerðarfyrirtækja sem hann á hlut í fór fram árið 1999 en þá var Halldór utanríkisráðherra (sjá t.d. um sameininguna hér).

Þorsteinn Pálsson var kosinn inn á Alþingi fyrir Sjálfstæðisflokkinn árið 1983 og sat þar í 16 ár. Hann varð stúdent frá Verzlunarskólanum 21s árs að aldri. Sex árum síðar útskrifaðist hann með lögfræðipróf frá Háskóla Íslands og tveimur árum síðar hefur hann öðlast réttindi héraðsdómslögmanns. Ferill Þorsteins í pólitíkinni hófst í Háskólanum  þar sem hann var formaður Vöku í eitt ár, eða árið 1969-1970. Hann var svo í stúdentaráði skólans frá 1971 til 1973 og í háskólaráði á sama tíma.

Áður en hann settist inn á þing átti hann líka sæti í ýmsum nefndum en engin þeirra tengist sjávarútvegi. Árið 1981 settist hann í miðstjórn Sjálfstæðisflokksins en varð formaður hans sama ár og hann var kosinn inn á þing þá 36 ára. Formennskunni gegndi hann til ársins 1991.

Af þeim 16 árum sem Þorsteinn sat á þingi sat hann á ráðherrastóli í 11 ár þar sem hann fór samtals með fjögur ólík ráðherraembætti. Þar af sat hann átta ár sem sjávarútvegsráðherra en fór með dóms- og kirkjumálaráðuneytið samhliða því. Þetta var á árunum 1987 til 1999.

Í lok þessa yfirlits má svo geta þess að árið 2007 var landbúnaðar- og sjávarútvegsráðuneytið sameinað með breytingu á lögum 73/1969. Lögin tóku gildi 1. janúar 2008 (sjá hér). Einar K. Guðfinnsson var fyrsti ráðherrann til að fara með mál þessa sameinaða ráðuneytis.

Stutt samantekt

Það er margt sem vekur athygli í yfirlitinu hér á undan þó það verði ekki dregið fram fyrr en síðar eða þegar kemur að úrvinnslu þess efnis sem hefur verið aflað í því verkefni að vekja athygli á því m.a. að í hefðinni sem hefur orðið til við skipun ráðherra liggur að öllum líkindum sá Akkilesarhæll sem hefur rúið íslensku stjórnmálaflokkanna trausti og stjórnsýsluna virðingunni. Þeir ráðherrar sem hafa gegnt stöðu sjávarútvegsráðherra hingað til hafa að jafnaði haft litla ef nokkra þekkingu á sjávarútvegsmálun.

Þeir sem hafa haft reynslu af sjávarútvegi gegndu jafnvel embætti sjávarútvegsráðherra í hagsmunaárekstri við sína eigin útgerð ásamt því að sitja í ýmsum stjórnum og ráðum útgerðarmanna. Af þessum ástæðum hefur löngum verið grunnt á tortryggni landsmanna gagnvart meintum tengslum útgerðarinnar við aðallega stærstu stjórnmálaflokkana í landinu.

Af yfirlitinu hér að framan er ekki annað að sjá en ástæðan sé fyrir hendi og hætt við að frekari rannsóknarvinna varðandi embættisfærslur liðinna áratuga í sjávarútvegsmálum þjóðarinnar eigi eftir að draga ástæður tortryggninnar enn skýrar fram.

Heimildir um ráherra og ráðuneyti

Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið: Ráðuneyti: Sögulegt yfirlit

Ríkisstjórnir og ráðherrar frá 1904-1942
Ríkisstjórnartal frá stofnun lýðveldis

Ráherraskipan í síðara ráðuneyti Jóhönnu Sigurðardóttir
Ráðherrar í núverandi ríkisstjórn

Tekjur af loðnu gætu snarminnkað